هاتفخبر – دیپلماسی چینی در مواقعی میتواند دستکم مکمل منافع آمریکا باشد و یک مصداق آن همین توافق بین ایران و عربستان سعودی است.
هاتفخبر – دیپلماسی چینی در مواقعی میتواند دستکم مکمل منافع آمریکا باشد و یک مصداق آن همین توافق بین ایران و عربستان سعودی است. به گزارش «هاتفخبر» در این باره «رویداد ۲۴» نوشت که مایکل مک فاول و عباس میلانی در یادداشتی مشترک در «فارن پالیسی» نوشتند: پکن، مسکو و منتقدان سیاستهای دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در واشنگتن، توافق ایران و عربستان سعودی با وساطت چین را پسرفتی برای نفوذ و جایگاه آمریکا در خاورمیانه و اطراف جهان به حساب میآورند اما اگر کمی عمیقتر نگاه کنیم، در مییابیم که نه تنها آسمان بر سر واشنگتن خراب نشده بلکه برعکس آثار مثبت این توافق برای واشنگتن در کوتاهمدت و درازمدت، از پیامدهای منفی آن بیشتر است. این مطلب که در سایت «دیپلماسی ایرانی» بازتاب داده شده در ادامه میافزاید: هنگامی که کلیت منافع آمریکا را بسنجیم، این توافق به پیشبرد چندین هدف امنیتی آمریکا در منطقه یاری میرساند و حتی در درازمدت میتواند مزاحمتی برای اهداف چین باشد. اولین و مهمترین نکته اینکه از سرگیری روابط تهران- ریاض میتواند آتشبس در یمن را مستحکم کند. تا زمانی که ایران موافقت نکرد که حمایت از حوثیها و حملاتشان به عربستان را متوقف کند، ریاض هم با از سرگیری روابط با تهران موافقت نکرد. این برای منافع آمریکا، برای یمن و نیز برای دمکراتهای ایران خوب است. آمریکا خواهان یک خاورمیانهی باثباتتر است و توافق تازه گامی مثبت در این مسیر است. البته هیچکس نباید توهم داشته باشد که از سرگیری روابط دیپلماتیک، همهی منازعات بین ایران و عربستان را پایان میدهد. بلکه این توافق یک گام مثبت و ضروری است اما همچنین گامی کوچک است که میتواند به آسانی پایمال شود. با وجود بر این ارتباط بهتر و بیشتر بین تهران – ریاض میتواند از نزاعی بزرگتر جلوگیری کرده و این هم به سود منافع ملی آمریکا است. دوم اینکه باید دید منافع این توافق برای تهران به دستاوردهایی درازمدت تبدیل میشود یا نه؟ ایران با برنامهی هستهییاش هنوز هم به عنوان یک تهدید امنیتی از نگاه برخی کشورها دیده میشود و توافق اخیر، این وضعیت را تغییر نمیدهد. دیوار بیاعتمادی بین عربستان و ایران همچنان زیاد است. اگر این توافق از هم بپاشد، به احتمال بیشتر این ایران است که سرزنش خواهد شد حتی به وسیلهی چین.
سوم اینکه برداشتی نادرست است که این توافق را به عنوان یک آسیب درازمدت برای دیپماسی آمریکا به حساب آوریم. آمریکا نباید تلاش کند که قدرت چین را در هر زمینه در هر کجای جهان محدود کند، نیازی هم به این کار نیست. این اشتباهی بود که واشنگتن در دوران جنگ سرد در برابر اتحاد جماهیر شوروی انجام داد و گرفتار باتلاقهایی همچون جنگ ویتنام و حمایت از شورشیان آنگولا نیز شد. از این گذشته آمریکا دیگر منابع لازم برای پیشبرد سیاست بازدارندگی در همهی جهان را ندارد. به جای آن باید به بازدارندگی گزینشی چین روی آورد. توافق سعودی – ایران از آن نمونههایی است که نیازی نیست واشینگتن انرژی خود را صرف تضعیف آن کند. دیپلماسی چینی در مواقعی میتواند دستکم مکمل منافع آمریکا باشد و یک مصداق آن همین توافق است. رئیس جمهوری چین اکنون در برداشتن بارِ مسوولیتِ حفظ صلح در خاورمیانه شراکت دارد. این تکلیف آسان نیست همانطور که آمریکا هم در گذر دههها، این واقعیت را دریافته است. توافق تازه میتواند به آسانی شکست بخورد. بیانیهي مشترک پکن، هیچ حرفی روشن در این باره ندارد که چگونه طرفهای توافق، به موارد نقض آن یا رفتارهای خلاف آن واکنش نشان خواهند داد. دیپلماتهای چینی چه واکنشی به یک برخورد نظامی بین نیروهای مورد حمایت سعودی و ایران در یمن نشان خواهند داد یا به یک حمله تروریستی در یکی از این دو کشور که انگشت اتهام را به سمت طرف دیگر بگیرد؟ یا نسبت به تدابیر تازهی اسرائیل برای توقف برنامهی هستهیی ایران؟ اگر تنشهای بین ایران و عربستان لاجرم دوباره سر بگیرد، آیا چین قادر خواهد بود که بدون فرو رفتن در سیاست پیچیدهی منطقه، یک پیشرفت دیپلماتیک را تحمیل کند؟ در این قمار ریسکآفرین، هر گونه وادادگی به وسیلهی پکن موجب میشود که محدودیتهایش به عنوان یک ابرقدرت، آشکار شود. چهارم اینکه نباید پیامدهای منفی این توافق برای روابط آمریکا – سعودی را بزرگنمایی کنیم. سعودیها برای سالهای آینده، اگر نگوییم دهههای آینده، همچنان برای امنیت خود به آمریکا تکیه خواهند کرد، ضمن آنکه آنها درهم بافتگی عمیقی با اقتصاد آمریکا دارند. در ماه مارس، سعودیها یکی از بزرگترین سفارشهای تاریخ را برای خرید هواپیما به شرکت بوئینگ دادند که کاخ سفید آنرا به عنوان معاملهی «گرانسنگ» توصیف کرد. سعودیها همچنین برای بهبود رابطهشان با اسرائیل به آمریکا نیاز دارند. البته روابط بین عربستان و چین، همچنان رو به پیشرفت خواهد بود.
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.