وجود مرکز منطقه ای تحقیقات برنج کشورهای آسیای مرکزی و غربی در ایران فرصتی مغتنم برای جذب سرمایه گذاری در بخش تولید برنج است

    هاتف‌نیوز – وجود مرکز منطقه ای تحقیقات برنج کشورهای آسیای مرکزی و غربی در ایران فرصتی مغتنم برای جذب سرمایه گذاری در بخش تولید برنج است
رئیس مرکز منطقه ای تحقیقات و آموزش برنج آسیای مرکزی و غربی میهمان این هفته ی بازار سرمایه گذاری خارجی استان گیلان بود که به تشریح وضعیت این مرکز و همچنین زمینه های سرمایه گذاری برای توسعه ی کاشت برنج پرداخت.
دکتر عباس شهدی کومله گفت: برنج یکی از مهمترین محصولات غذایی در منطقه ی آسیای مرکزی و غربی بوده و تقاضا برای این محصول روز به روز روبه افزایش است. با توجه به افزایش تولید برنج این منطقه بر مبنای تن در هکتار در آسیای مرکزی و غربی، واردات برنج از دو میلیون تن در سال 1980 به حدود شش میلیون تن در سال 2009 افزایش داشته است.
وی پیش‌بینی کرد که مصرف برنج در این ناحیه از حدود 9 میلیون تن به میزان 12 میلیون تن در سال 2020 و 16.5 میلیون تن در سال 2035 افزایش ‌یابد. آسیای مرکزی و غربی از جمله مناطقی هستند که تقاضا برای مصرف برنج در آن با سرعت بسیار روبه افزایش است و این افزایش تقاضا در بین کشورهایی از خاورمیانه رخ می‌‌دهد که به تنهایی قادر به تولید برنج خود نبوده و به طور کامل وابسته به واردات برنج هستند. حدود 3.4 میلیون تن هم اکنون در ایران مصرف می شود و پیش‌بینی می گردد تا سال 2035 این میزان به 5.1 میلیون تن افزایش یابد.
دکتر عباس شهدی به تولید پایدار برنج در منطقه ی آسیای مرکزی و غربی به منظور رویارویی با تقاضای روزافزون این محصول راهبردی در آینده اشاره کرد و گفت: با توجه به تغییرات آب و هوایی، ما نیازمند راهکاری جدید برای ایجاد مرکز آموزش و تحقیقات برنج منطقه‌ای بوده ایم. ایران 54 درصد از وسعت مجموع منطقه ی برنج‌خیز آسیای غربی را در اختیار دارد و حدود 61 درصد مجموع تولید منطقه ی مرکزی و غربی آسیا در ایران صورت می گیرد و تولید برنج در 10 سال گذشته از طریق افزایش عملکرد برنج در واحد سطح و همچنین توسعه ی مناطق زیر کشت به سرعت در کشور افزایش یافته است.
عباس شهدی کومله عملکرد برنج در ناحیه ی مرکزی و غربی آسیا را به شدت دستخوش نوسانات معنادار عنوان کرد و افزود: تولید سالانه ی محصول برنج متغیر است و بسیاری از نوسانات تولید به دلیل تغییرات اقلیمی و افزایش رقابت برای آب بری بوده، زیرا سیستمهای تولید برنج ، نسبت به کمبود آب، شوری، گرما و دیگر تنشهای محیطی آسیب‌پذیرتر هستند.
وی در ادامه گفت: تلاش منطقه‌ای هماهنگ و مناسب با جامعه ی علمی جهانی برنج به منظور اطمینان از امنیت غذایی، افزایش درآمد حاصل از رشد بهره‌وری سیستمهای کشت برنج و همچنین افزایش مقاومت گیاه در برابر تغییرات جهانی آب و هوا برای تحقیق و توسعه ی برنج در آسیای مرکزی و غربی نیاز است، زیرا کشورها به‌تنهایی قادر به پیشرفت علمی اساسی و مورد نیاز خود در آینده نیستند.
رئیس مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج کشورهای آسیای میانه و غربی با بیان اینکه تولید جهانی برنج در پنج دهه ی اخیر به دلیل انجام تحقیقات برنج در بخش‌های دولتی، تحقیقات کشاورزی ملی و سیستمهای ترویج در کشورهای تولیدکننده برنج به طور قابل توجهی افزایش یافته است، بیان کرد: به منظور رویارویی با افزایش تقاضا، برقرار کردن امنیت غذایی و کاهش فقر، به 25 درصد افزایش تولید برنج تا سال 2035 نیاز است.
این مقام مسوول گفت: برنامه ی «گریسپ» با مدیریت «ایری» در منطقه ی آسیای مرکزی و غربی رهبری می‌شود و به منظور افزایش سودمندی کشاورزان و مصرف‌کنندگان تلاش می‌شود ، سیاستهای تحقیقاتی این کشورها طبق ظرفیتهای برنامه‌های عمده ی تحقیقاتی در تمام دنیا باشد.
وی با تاکید براینکه، شرکای راهبردی که مایل به ایفای نقش مشارکت در تحقیقات مناطق عمده ی زیر کشت برنج هستند موفقیت جهانی «گریسپ» را تضمین می‌کنند، خاطرنشان کرد: شرکت سازمانهای تحقیقاتی در پروژه ی «گریسپ» توانایی نسبی تمام اعضا را افزایش داده است بنابراین آنها قادر هستند در خارج از مرزهای کشورهای خود نیز فعالیتهای علمی داشته باشند.
رئیس مرکز تحقیقات برنج کشور همچنین گفت: افزایش بهره‌وری تولید برنج با در نظر داشتن ارزش اقتصادی آن برای فقرا و همچنین ارزیابی تغییرات جهانی آب و هوایی و تاثیر آن بر عملکرد برنج از طریق توسعه ی پرشتاب تقاضامحور برای ارقام اصلاح شده و دیگر فناوریها ، امتداد زنجیره ی ارزش اقتصادی نخستین صورت می گیرد و همچنین گسترش سیستمهای تولید پایدار مبتنی بر سازگاری با تغییرات شرایط جوی، انعطاف پذیری به لحاظ اکولوژی و حداقل بودن اثرات مضر زیست محیطی، از جمله اهداف اجرایی پروژه ها می باشد.
شهدی، مشارکت را محرک اصلی برای دستیابی به موفقیتهای «گریسپ» عنوان کرد و اذعان نمود: «گریسپ» چتر تازه‌ای برای تقویت و توسعه مشارکت ایجاد کرده است و اکنون شش مرکز بین‌المللی با حدود 900 بخش تحقیقات و توسعه در «گریسپ» وجود دارد.
این مقام مسوول بر فعالیتهای علمی متمرکز تاکید کرد و افزود: با قاطعیت و یقین پیشنهاد می‌کنیم یک مرکز منطقه‌ای برای توسعه ی کشت برنج، شامل تحقیقات و مرکز آموزش منطقه‌ای در موسسه ی تحقیقات برنج کشور واقع در کلانشهر رشت تاسیس شده، تا بتواند مرکز ثقل هماهنگی سیاستهای تحقیقاتی کشورهای تولیدکننده برنج منطقه ی مرکزی و غربی آسیا باشد. افغانستان، ایران، عراق، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان و ازبکستان را عضو مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج کشورهای آسیای میانه و غربی بوده و امکان عضویت سایر کشورهای منطقه نیز وجود دارد. دیگر کشورهای منطقه در صورت تمایل می‌توانند عضو این مرکز شوند.
وی بسیاری از این کشورها را عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو دانست و خاطرنشان کرد: رسالت مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج کشورهای آسیای میانه و غربی آموزش به محققان و کارورزان برنج در کشورهای عضو با تاکید بر فناوریهای تولید جدید برای سازگاری سیستمهای تولید برنج در نواحی با تغییرات شدید آب و هوایی می باشد.
رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور، افتتاح این مرکز را در راستای پیشرفت تحقیقات در تولید محصول برنج، مدیریت منابع، تغییرات جهانی آب و هوایی و آموزش در حوزه ی کشورهای عضو «گریسپ» عنوان نمود و ابراز کرد: مرکز تحقیقاتی منطقه‌ای تغییرات آب و هوایی در سطح کلاس جهانی در مرکز تحقیقات برنج کشور واقع در کلانشهر رشت برای مطالعه تاثیر تغییرات آب و هوایی روی برنج و همچنین آزمون انطباق و گزینه‌های تعدیل و فعالیت‌های منطقه‌ای آموزش برنج به منظور بالا بردن ظرفیت علمی و ترویجی و ظرفیت‌سازی برای منطقه آسیای مرکزی و غربی، از دیگر اولویت‌های مرکز می باشد.
وی یادآور شد: طبق اجماع کامل نمایندگان تام‌الاختیار کشورهای عضو منطقه و نیز نمایندگان سازمانهای بین‌المللی، مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج، در مرکز تحقیقات برنج ایران واقع در شهر رشت تاسیس شد و این مهم به دلیل وجود زیرساختهای ژئوپلیتیکی این موسسه است.
شهدی کومله به مشارکت «ایری» در اجرای پروژه های فرامنطقه ای اشاره کرد و افزود: «ایری» پل ارتباطی موثر مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج با «گریسپ» و شبکه‌های تحقیقاتی ویژه مانند کنسرسیوم تحقیقات برنج معتدل و … است.
این مقام مسوول تامین مالی را منوط به اهداف و اولویت‌های تحقیقاتی موافقت شده توسط کمیته ی مدیریت فنی مرکز دانست و حامیان منابع مالی پیش‌بینی شده مرکز مذکور را، شامل دولت جمهوری اسلامی ایران از طریق سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاوری و استانداری گیلان، موسسه تحقیقات بین‌المللی برنج از طریق «گریسپ»(فعالیتهای تحقیقاتی، بودجه ظرفیت‌سازی و توسعه مشارکت گریسپ) و اهداکنندگان بین‌المللی و منطقه‌ای شامل کشورهای توسعه یافته، بانک توسعه اسلامی، اکو و … و همچنین همکاری و کمک کشورهای عضو منطقه عنوان کرد.
دکتر شهدی کومله ترسیم افق‌های جدید برای تولید، ارتقای کیفیت و سلامت برنج به منظور تحت کنترل درآوردن تنوع ژنتیکی، شتاب بخشیدن در حوزه‌های توسعه، پشتیبانی و سازگاری ارقام برنج اصلاح شده، مدیریت پایدار و حفظ محیط زیست سیستم‌های مبتنی بر تولید برنج و استخراج ارزش و مزیت بیشتر از محصول برنج برداشت شده از طریق اصلاح کیفیت، فرآیند تولید، سیستم بازار و تولید محصولات جدید از برنج را، از اولویت‌های تحقیق و توسعه مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج کشورهای آسیای مرکزی و غربی اعلام کرد.
وی ارزیابیهای فناوری، هدف‌گذاری‌ها و گزینه‌های ذیربط بخش سیاست برای ارتقای اثرگذاری بیشتر در حوزه برنج، بهبود محصول و راهکارهای مدیریت محصول و انطباق با تغییرات جهانی آب و هوا به‌ویژه با آبیاری قابل دسترس کمتر، توسعه و گسترش حوزه برنج در مناطق با اقلیم‌های کشاورزی مختلف حوزه آسیای مرکزی و غربی با توجه به ضرورت تقویت و تشدید همکاری‌ها بین کشورهای شرکت‌کننده به منظور توسعه دانش و تخصیص تولید برنج و ارتقای توانمندی‌های منطقه‌ای را از دیگر تاکیدات این مرکز اعلام نمود و گفت: نمایندگان تام‌الاختیار کشورهای آذربایجان، قرقیزستان، قزاقستان، ترکیه، عراق، جمهوری اسلامی ایران و ایری، فائو، اکو و آی.‌دی. ‌بی با اجماع کامل به ایجاد مرکز منطقه‌ای تحقیقات و آموزش برنج برای آسیای مرکزی و غربی در جمهوری اسلامی ایران و شهر رشت در موسسه تحقیقات برنج کشور با هدف برگزاری دوره‌های آموزشی مبتنی بر تحقیقات برای کارشناسان و محققان کشورهای عضو و نیز انجام پروژه‌های تحقیقاتی در چارچوب مشارکت جهانی علم برنج تاکید کردند و برای این منظور موافقت شد که گام‌هایی برای تحقق اهداف این مرکز منطقه‌ای به نفع کشورهای عضو برداشته شود.
وی تاکید فعالیت این مرکز را بر سه بخش علمی, پژوهشی و اجرایی دانست و گفت: تفاهمنامه هایی با کشورهای منطقه و ایری به امضا می رسد تا پروژه های توسعه ی پایدار تولید برنج در منطقه به اجرا در آید.
دکتر عباس شهدی کومله در پایان سخنان خود از ابتکار مرکز خدمات در برگزاری این نشست که می تواند زمینه های جذب و جلب سرمایه گذار را فراهم کند قدردانی نمود و خواستار برنامه ریزی برای برگزاری جلسات آینده در زمینه ی اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به جامعه در زمینه ی فعالیت ایری شد.
وی همچنین گفت: وجود مرکز منطقه ای تحقیقات و آموزش برنج کشورهای آسیای مرکزی و غربی در ایران و گیلان فرصتی مناسب برای بهره گیری از تواناییهای منطقه ای در کشور است.درپایان همچنین به پرسشهای حاضران پاسخ داده شد.