آلودگیهای «دریای کاسپین» از مرز بحران گذشته است

هاتف‌نیوز – یک اکوبیولوژیست دریا با بیان اینکه آلودگی دریای خزر از مرز بحران گذشته است گفت: در سرطانزا بودن سموم کلره و فسفره که به این دریا سرازیر می‌شوند شکی نیست اما تعیین ارتباط مستقیم بین میزان سرطان در استانهای ساحلی و آلودگی دریای خزر نیازمند مطالعات جامع و دقیق است.
امید صدیقی در گفت‌وگو با «مهر» با بیان این مطلب افزود: آلودگی دریای خزر برای تمام دنیا مشخص است و شکی در آن وجود ندارد بنابراین نیازی به چک کردن مجدد آن نیست اما اینکه گفته می‌شود میزان بالای سرطان در استان مازندران دقیقاً مرتبط به آلودگی دریای خزر است جای مطالعه و تحقیق بیشتر دارد.
بر پایه‌ي گفته‌ی وی مهمترین آلودگیهای دریای خزر شامل سموم ارگانوکلره و ارگانوفسفره هستند که از طریق پسابها وارد دریای خزر می‌شوند.
صدیقی با بیان اینکه در سرطانزا بودن این مواد هیچ شکی وجود ندارد اظهار داشت: به دلیل کشاورزی متراکم در سواحل دریای خزر و استفاده بیش از حد از این سموم میزان این آلودگی سرطانزا در دریای خزر بسیار زیاد است.
وی تاکید کرد: البته همچنان کشاورزان استانهای ساحلی از سمومی که به دلیل آلودگی زیاد، استفاده از آنها ممنوع شده است به دلیل اینکه با نامهای تجاری جدید وارد بازار می‌شوند در حالی که مواد تشکیل دهنده آنها همان مواد ممنوعه است استفاده می‌کنند که این موضوع بر آلودگی دریای خزر دامن می‌زند.
این اکوبیولوژیست دریا اظهار داشت: همچنین به دلیل ورود فاضلاب خانگی از شهرهای ساحلی اطراف دریای خزر به این دریا که حاوی نیتراتها، نیتریتها و آلودگی میکروبی بوده باز هم احتمال سرطانزا بودن آب دریای خزر وجود دارد.
وی افزود: اما اینکه گفته می‌شود استان مازندران بالاترین میزان سرطان را به دلیل استفاده از آبزیان دریای خزر دارد براساس مستندات علمی نیست چرا که میزان آلودگی سموم کلره و فسفره در گیلان هم با کشاورزی متراکم به همین اندازه است و اگر ارتباط مستقیم بین سرطان و استفاده از آبزیان دریای خزر وجود داشت می‌بایست میزان سرطان در گیلان هم زیاد باشد.
وی به مطالعه‌یی که چند سال پیش در زمینه‌ی رسوب آلاینده‌های دریای خزر در آبزیان و رسوبات کف دریا انجام شد اشاره کرد و افزود: میزان آلایندگی در ماهیها و رسوبات دریا در این مطالعه از حد مجاز فراتر نرفته بود.
این اکوبیولوژیست دریا اعلام کرد: البته تنها یک مطالعه برای نتیجه‌گیری کافی نیست و بایستی سازمان محیط زیست، دانشگاهها و وزارت بهداشت مطالعات جامعی بر روی میزان آلودگی در آبزیان مصرف کنندگان این آبزیان و میزان بیماری سرطان در مصرف کنندگان به طور مکرر انجام دهند.
صدیقی پایش حداقل سالی یکبار از میزان آلاینده‌های دریای خزر را ضروری عنوان کرد و افزود: البته در ایران بیشترین آلودگی دریای خزر ناشی از پسابها و سموم کشاورزی است در حالی که در دیگر کشورهای اطراف دریای خزر آلودگیهای سرطانزای دیگری از جمله ترکیبات آروماتیک که از طریق آلودگیهای نفتی وارد دریای خزر می‌شوند وجود دارد که این آلاینده‌های آلی پایدار ممکن است در بافتها و رسوبات دریا نفوذ کرده و مدتها باقی بماند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت خود دریای خزر علاوه بر ساحل‌نشینان بسیار نگران کننده و بحرانی است افزود: مسئولان دستگاه‌های مختلف از جمله سازمان محیط زیست وزارت بهداشت وزارت نیرو بایستی با همکاری منسجم هرچه سریعتر نسبت به از بین بردن این آلودگیها اقدام کنند.
وی ساماندهی پسابهای شهرهای ساحلی را که مصوبه چند سال پیش دولت بوده و بر عهده وزارت نیرو است را یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از ورود آلودگیها به دریای خزر عنوان کرد.
صدیقی یادآور شد: البته علاوه بر ایران دیگر کشورهای حاشیه دریای خزر بایستی برای از بین بردن آلاینده‌های این دریاچه‌ی منحصر به فرد همکاری کنند چرا که در صورت عدم همکاری دیگر کشورها اقدامات ایران به تنهایی برای رفع بحران در دریای خزر موثر واقع نمی شود.
این اکوبیولوژیست دریا تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از گونه‌های خاویاری و دیگر گونه‌های آبزی دریای خزر در معرض انقراض هستند و آلاینده‌های این دریا ساحل‌نشینان و گردشگران را از ابعاد مختلف تهدید می‌کند لذا با استفاده از ظرفیت کنوانسیون خزر و پروتکلهای آن که از چندی پیش با همکاری کشورهای حوزه خزر و سازمان ملل آغاز به کار کرده بایستی برای رفع بحران دریای خزر هرچه سریعتر اقدام کرد.
وی بهبود شرایط دریای خزر را نیازمند یک اقدام ملی از یک سو و اقدامات منطقه‌یی و فراملی از سوی دیگر عنوان کرد و گفت: متاسفانه تاثیر و سرعت لازم را کنوانسیون دریای خزر تاکنون نداشته و روز به روز شاهد اثرات مخرب آلودگیهای این دریا بر آبزیان و مردم ساکن اطراف این دریا هستیم.