هاتفخبر- علی همرنگ- تاریخ سرزمین کهن سرشار از روزهای شاد و پربرکتی است که نسلهای مختلف این سرزمین در این روزهای مبارک به جشن و شادی و نیایش پرداخته اند و به معنای زندگی و زیستگاهشان نگاهی دوباره انداختهاند. تیرگان، مهرگان، یلدا،چهارشنبهسوری، نوروز و دهها جشن بزرگ و کوچک دیگر همگی نشانهی آن است که ساکنان این دیار قدر زندگی و معنای زندگی شاد توام با قدردانی نعمتها و در کنار هم بودن را دانستهاند و از لحظههای زندگی به شادی و نیایش بهره گرفتهاند. آنها قدر در کنار هم بودن را دانسته و از نعمتهای خداوند درحد امکان لذت بردهاند.
هاتفخبر- علی همرنگ- تاریخ سرزمین کهن سرشار از روزهای شاد و پربرکتی است که نسلهای مختلف این سرزمین در این روزهای مبارک به جشن و شادی و نیایش پرداخته اند و به معنای زندگی و زیستگاهشان نگاهی دوباره انداختهاند. تیرگان، مهرگان، یلدا،چهارشنبهسوری، نوروز و دهها جشن بزرگ و کوچک دیگر همگی نشانهی آن است که ساکنان این دیار قدر زندگی و معنای زندگی شاد توام با قدردانی نعمتها و در کنار هم بودن را دانستهاند و از لحظههای زندگی به شادی و نیایش بهره گرفتهاند. آنها قدر در کنار هم بودن را دانسته و از نعمتهای خداوند درحد امکان لذت بردهاند. جشن تیرگان یکی از جشنهای نیکوی مردمان کهن این سرزمین است که در گذشته بسیار باشکوه جشن گرفته میشد و تا امروز نیز در گوشه و کنار این سرزمین با نامها و شیوههای مختلف گرامی داشته میشود. انگیزههای برپایی این جشن جملگی ارزشمند و قابل ستایش است؛ از گرامیداشت الهی آب و نعمت حیاتی که وجود آب به موجودات در روی زمین میدهد تا گرامیداشت جانفشانی آرش و پرتاب تیر و تعیین مرز ایران و توران و تا گرامیداشت اهل قلم؛ جملگی از مواردی است که برای گرامیداشت جشن تیرگان دربارهی آن خن گفتهاند و نوشتهاند.
آب در جشن تیرگان از اهمیتی فراوان برخوردار است. مردم در این روز در کنار چشمهها و رودخانهها جمع میشدند. یکی از رسوم هیجان انگیز و مخصوص این جشن، آب پاشی است تا گرمای هوای تیر به در شود.این کار به نوعی جادوی آب نیز نامیده میشود تا با پاشیدن آب به سوی آسمان، حسادت آسمان برانگیخته و باران ببارد. در مراسم آب پاشونک مردم به یاد فرشته تیشتر یا فرشته باران و به علت گرمای هوا به یکدیگر آب میپاشند تا به همین واسطه خنک شوند. فریدون جنیدی، شاهنامهپژوه، در اینباره مینویسد: «در آیینهای کهن ایرانی هرگاه نام روز با نام ماه برابر میشد، جشنی برپای میگردید. بدین روی، روز سیزدهم تیر ماه باستانی، جشن تیرگان است. این جشن به دلیل مبنا قرار گرفتنِ گاهشماری خیامی که نیمه نخست سال در آن، سنجش و شمارش سی و یک روزه است، برابر با دهم تیر ماه امروزی گردید. بر بنیاد نوشته کهن «تیشتر یشت» میان تیشتر ایزد «باران» که نام ستارهای در آسمان است، با «اپوش» دیو خشکی و خشکسالی نبردهایی سهمگین درمیگیرد و هر بار «تیشتر» در شکلی ظاهر میشود، یک بار در شکل جوانی زیبا و پانزده ساله، یک بار در شکل گاوی زرّین و بالاخره در شکل اسپی سفید. سرانجام تیشتر پیروز میشود و ایزد «باد» به او کمک میکند. در برخی منابع چنین آمده که تیراندازی آرش کمانگیر از البرزکوه تا کنار «جیهون: جیحون» در تیرگان یعنی «تیر روز» از «تیر ماه» بوده است. از آیینهای جشن تیرگان که دستِکم تا پنجاه سال گذشته در یزد و کرمان برگزار میشده و گاه در روزگار ما هم نشانی از آن در جایی باید باشد، این بود که یک روز پیش از جشن تیرگان، دخترکی کوزهای پر آب میکند و دور مجلس میچرخاند و هر کس چیزی در آن میاندازد. بعد این کوزه را به خانهای میبرند که درخت «مورد» داشته باشد پارچه سبزی روی کوزه میاندازند و آیینهای روبهروی آن، زیر درخت قرار میدهند آنگاه در تیرگان هر کسی نیتی میکند و بیت شعری میخواند. دخترک چیزی از کوزه بیرون میآورد و آن را با نیت و شعری که خوانده شده تطبیق میدهد. از آنجا که شعرهای آنان بیشتر نویدبخش است، بیشتر این فالها هم نیک است.» جشنهای ایرانی جملگی در پاسداشت نعمتهایی است که پروردگار در طبیعت برای انسانها به ودیعه گذاشته است. بابرپایی این جشنها، شادی، قدر باهم بودن و نکوداشت نعمتهای طبیعی و ستایش پروردگار را زنده بداریم.
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.