دسته‌بندی درآمد خانوارها از«دهک» به «صدک»/«یارانه» چه کسانی قطع می‌شود؟

هاتف‌خبر – در حالی که معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیش از این اعلام کرده بود تا پایان آبانماه دسته‌بندی درآمدی خانوارها از «دهک» به «صدک» تغییر کرده و اینگونه احتمال اضافه، حذف و یا تغییر میزان «یارانه» خانوارها وجود دارد خاطر نشان کرد: «صدک‌بندی صورت گرفته است اما باید داده‌های نیمه‌ی دوم سال(داده‌های درآمدی خانوارها) را اعمال کنیم و در این صورت حتماً بین دهکها تغییراتی ایجاد می‌شود.»
در گزارشی که «ایسنا» در این باره نوشته علیرضا عسکریان در زمینه‌ی صدک‌بندی خانوارها که قرار بود تا پایان آبانماه انجام شود، اظهار کرد: صدک‌بندیها انجام شده است؛ البته صدک‌بندی مبنای همان دهک است اما تحلیل، دقت و عدالت ما را افزایش می‌دهد. برای اینکه مردم راحت‌تر باشند دهک را تبدیل به ۱۰ قسمت کرده‌ایم اما بین مثلاً صدک ۳۱ تا ۳۹ هرچند فاصله هست اما هر دو اینها در دهک چهارم قرار دارند به همین دلیل سیاستگذاریهای دهکی اعمال می‌شود اما نظارتها، تحلیلها و دقتها به صورت صدکی اعمال خواهند شد.
وی در پاسخ به اینکه پیش از این اعلام شده بود با صدک‌بندی درآمدی خانوارها ممکن است دهکها نیز جا به جا شوند، آیا این جا به‌جایی و تغییرات دهکها صورت گرفته است؟ اینگونه پاسخ داد: ما باید داده‌های نیمه‌ی دوم سال(داده‌های درآمدی خانوارها) را حتماً اعمال کنیم و در این صورت حتماً بین دهکها تغییراتی ایجاد می‌شود چون بین صدکها تغییرات ایجاد می‌شود، در این صورت ممکن است فردی دهک سوم باشد اما به دهک چهارم و پنجم برود و یا حتی ممکن است پایین‌تر آمده و وارد دهک سوم شود که این تغییرات اعمال می‌شود. ممکن است تعداد محدودی نیز به دهک دهم بروند که حذف بشوند(از لیست یارانه‌بگیران حذف شوند)؛ اما موضوع حذف قانونی(یارانه‌بگیران) نیست چرا که قانون می‌گوید شما می‌توانید سه دهک را (از دریافت یارانه) حذف کنید اما فعلاً این قانون اعمال نمی‌شود چون دولت اختیار دارد که آن را اعمال کند یا اعمال نکند.
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: یعنی ممکن است دهکها(پس از اعمال صدک‌بندی) جا به شوند اما این به معنای قطع یارانه آنها نیست.

یارانه‌‌ی ۹ دهک درآمدی قطع نمی‌شود
عسکریان در پاسخ به این پرسش که بنا بر اظهارات شما یعنی ممکن است فردی از دهک نهم به دهک دهم برود اما همچنان مشمول دریافت یارانه باشد گفت: بله؛ در حال حاضرهم تعدادی از دهک دهمی‌ها را پوشش می‌دهیم(یارانه پرداخت می‌کنیم) و ممکن است با تغییر دهک، خانواری مثلاً صدک ۹۲ و یا ۹۳ شوند که باز هم این صدکها زیرپوشش (مشمول دریافت یارانه) هستند اما اگر از صدک ۹۲ و ۹۳ بالاتر بروند حذف می‌شوند(از دریافت یارانه حذف می‌شوند) و البته افراد دیگری جایگزین آنها می‌شوند چون فاصله‌ی دهکها ثابت است یعنی فردی استحقاق دارد و دهک بالاتر می‌رود و کسی که استحقاق(توانایی مالی) ندارد، پایین می‌آید، اما بین دهکها یعنی تا دهک نهم هر چقدر جا به جایی صورت بگیرد، یارانه‌ی‌ افراد وصل است و قطع نمی‌شود.

طبق قانون باید هفت دهک یارانه بگیرند اما دولت شرایطش را دارد و به دهک هشتم و نهم هم یارانه می‌پردازد
وی در ادامه در باره‌ی واهمه‌ی برخی مردم برای بررسی و وسع‌سنجی مالی آنها که منجر به ورودشان به دهک دهم و قطع یارانه‌شان می‌شود به «ایسنا» گفت: این عده تعدادی معدود هستند و البته قطع یارانه‌ی برخی افراد حتماً توجیه منطقی دارد. بالاخره در کشور ما به ۸۰ میلیون یارانه می‌پردازیم اما آیا همه‌ی این افراد استحقاق دریافت یارانه را دارند؟ آیا ۸۰ میلیون از ۸۵ میلیون جمعیت ایران مستحقق دریافت یارانه هستند؟ اما دولت در حال پرداخت آن است و قانون هم می‌گوید تا دهک هفتم یارانه بپردازید و مابقی دهکها را (از دریافت یارانه) حذف کنید اما آلان دولت می‌گوید در شرایطی هستیم که می‌خواهیم یارانه‌ها باقی بمانند و به همه یارانه می‌پردازیم و ما هم تابع هستیم.
به گزارش «ایسنا» بر اساس آخرین تغییراتی که صورت می‌گیرد دهکهای درآمدی از بُعد خانواری خارج و به صورت «نفری» دهک‌بندی می‌شوند تا اینگونه فاصله‌ی دهکها رُند و ساده شوند. در گام بعدی آنها را به صورت «صدک» در می‌آورند تا تحلیل بین دهکها کلی نباشد و خیلی ریزتر و دقیقتر مورد بررسی قرار بگیرند؛ به همین دلیل هر دهک درآمدی تبدیل به ۱۰ قسمت و یعنی صدک می‌شود.
پیش از این عنوان می‌شد دهک دهم درآمدی باید از دریافت یارانه حذف شود اما از این پس اگر قرار است حذفی صورت بگیرد، به صورت صدکی است مثلاً می‌گویند سه و یا شش صدک آخر از دریافت یارانه حذف می‌شوند و یا اگر قرار باشد کمکهایی ویژه ارائه شود هم از این روش استفاده خواهد شد.
فرض کنید یک نفر آلان دهک هفتم است و یارانه می‌گیرد و مشمول یارانه‌ی تشویقی کالابرگی هم شده است حالا اگر دهک او جابه‌جا شده و مثلاً هشتم شود، این فرد یارانه‌اش را می‌گیرد اما دیگر مشمول خرید تشویقی و یارانه‌ی مضاعف نمی‌شود.
شاخصهای مد نظر در صدک‌بندی خانوارها برای دریافت یارانه مفصل هستند که مهمترین آن بُعد و ساختار خانوار است؛ اینکه خانوار چند نفره است؟ چند نفر از اعضای خانوار درآمد دارند؟ آیا آن خانوار فرزند معلول و یا بیمار خاص دارد؟ و … به همین دلیل در این طرح شاخصهای مختلف بررسی می‌شوند. همچنین شاخص دیگر بررسی تراکنشهای بانکی افراد و حساب بانکی آنها در ابتدا و انتهای دوره، بررسی مانده‌ی حساب، سود بانکی، ساتنا، پایا و … به همین دلیل تمام حوزه و امور بانکی است. داشتن خودرو شاخصی دیگر است که در طرح صدک‌بندی خانوارهای یارانه‌بگیر مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ البته داشتن خودرو از نظر تعداد و کیفیت و قیمت در این طرح مهم است.
معاون وزیر کار و رفاه پیش از این اعلام کرده بود که ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار ایرانی یارانه‌بگیر(حدود ۸۰ میلیون ایرانی) در چرخه‌ی صدک‌بندی می‌چرخند این در حالی است که عده‌یی از مردم که حدود شش میلیون نفر می‌شوند از ابتدا در طرح هدفمندی ثبت نام نکرده‌اند و از چرخه‌ی دریافت یارانه خارج هستند.