هاتفخبر – ستون تازههای کتاب در ایران – نسرین پورهمرنگ – فراتر از فراموشی/پاتریک مودیانو/ ترجمهی منوچهر رستمی/ نشر چشمه/ ۱۱۱ صفحه
پاتریک مودیانو اگرچه در سال ۲۰۱۴ با گرفتن جایزهی نوبل ادبیات، به نامی شناخته شده برای همه ی اهالی ادبیات و علاقمندان به رمان و داستان در سراسر جهان بدل شد، اما پیش از ان نیز دستکم در کشورش و نزد بسیاری از دنبال کنندگان تخصصی ادبیات چهره یی شناخته شده بود. مودیانو خود در فرانسه به دنیا آمد، اما از طرف پدر تبارش به ایتالیاییها و از طرف مادر به بلژیکیها میرسد. از طرفی شاید بتوان گفت تولد به هنگامی داشته است؛ در سال پایانی جنگ جهانی دوم- ۱۹۴۵- اما به هرحال در روزگار ویرانی، رشد و بالیدن بر زمین سوخته، کم از زیستن در هنگامهی نزول بمب و موشک نیست، دستکم آن که از هراس مرگ ناگهانی درامان بود. اما کودکی مودیانو به سختی سپری شد. پدرش اغلب در خانه حضور نداشت و مادرش نیز به واسطه ی بیماری در آسایشگاه بهسر میبرد. برادرش تنها همدمی بود که وی در دوره ی کودکی در کنار خود داشت که او را نیز در ده سالگی در اثر بیماری از دست داد. اما خاطرهی این دوران کوتاه برای همیشه در ذهن مودیانو ماندگار شد و آثاری را که طی سالهای 1967 تا سال 1982 نوشت به برادرش تقدیم کرد.
مودیانو بهواسطهی آثارش به عنوان چهرهیی نوجو در ادبیات فرانسه شناخته می شود. همین سبک نوین کارهایش توجه منتقدان را همواره معطوف وی ساخته است. نه تنها منتقدان که سینماگران نیز از کارهای داستانی او اقتباس کردهاند. مودیانو پیش از ان که معتبرترین جایزهی ادبیات در جهان – نوبل ادبی- را نصیب خود سازد در سال ۱۹۷۲ جایزه ی بزرگ آکادمی فرانسه برای ادبیات را دریافت کرد. در سال ۱۹۷۸ جایزه ی گنکور را برای رمان «خیابان بوتیکهای تاریک» از آن خود نمود. در سال ۲۰۱۰ برنده جایزه دل دوکای انستیتوی فرانسه را برای یک عمر تلاش حرفهای خود شد. این نویسندهی فرانسوی در سال ۲۰۱۲ نیز موفق به کسب جایزهی دولتی اتریش برای ادبیات اروپا شد. سرانجام در سال ۲۰۱۴ از سوی آکادمی نوبل ، به عنوان برندهی جایزه ی نوبل ادبیات معرفی شد. از جمله اثار مودیانو میتوان به میدان اتوال، در کافه جوانی گمشده، افق، بیراه، ویلای دلگیر، شجره خانوادگی، جوانی، آه ای سرزمین محبوب من، سفر ماه عسل، تصادف شبانه، خاطرات خفته و … اشاره کرد. مودیانو نویسندهیی پُکار است و بسیاری از اثارش به زبان فارسی نیز ترجمه و منتشر شده است. مودیانو نمایشنامه هم مینویسد و علاوه بر نگارش نمایشنامههای متعدد کتابهایی نیز به شکل زندگینامه نوشته است. «فراتر از فراموشی» کتابی است که به تازگی از مودیانو با ترجمهی منوچهر رستمی به فارسی منتشر شده است. به نوشتهی مترجم:«فراتر از فراموشی برای اولینبار در سالِ 1995 منتشر شد. رمانی که پاتریک مودیانو مثلِ همیشه در آن گمشدن و رؤیاها را بههم پیوند زده است.» داستان این کتاب به طور عمده در سالهای دههی ۶۰ روایت میشود؛ از دنیای ذهنی و خاطرات مردی که روزهای جوانیاش را در کافهها و خیابانهای پاریس به همراه زنی زیبا، اما ناشناس و مرموز سپری کرده است. با هم به لندن میروند، زن در پی چیزی پنهان و معماگونه است و اتفاقهایی که از پی هم رخ میدهند. «آن پایین، در خیابان آمستردام آدمهایی پشتشیشههای آخرین کافه قبلِ میدان بوداپست دیده میشدند. نور آنجا بسیار زردتر و ضعیفتر از کافه خیابان دانت بود. خیلی وقتها از خودم میپرسیدم چرا همه این آدمها حوالی سَنلازار ناپدید میشوند، تا اینکه یک روز فهمیدم این منطقه یکی از پستترین بخشهای پاریس است. آدم آنجا داخل یک سراشیبی دلپذیر میافتاد. آن زن و شوهر هم گویا نتوانسته بودند مقابل این سراشیبی مقاومت کنند. آنها به هوس لم دادن در اتاقی با پردههای سیاهرنگ، مانند اتاق هتل لیما، با کاغذ دیواری بسیار کثیف و ملافههایی که ساکنان قبل چروکشان کرده بودند قطار را از دست داده بودند. زن حتی روی تختخواب هم پالتو پوستش را درنیاورده بود. شام را تمام کرده بودم. چمدان را در کنار خودم، روی نیمکت گذاشتم و کاردی برداشتم و سعی کردم نوک کارد را در قفل چمدان فرو کنم، اما قفل خیلی کوچک بود. قفل با میخ کوبیده شده بود و با انبردست میتوانستم میخهای آن را دربیاورم. اما چه فایده؟…»
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.