پیشنهاد ما برای مطالعه؛ «مهمان شب» نوشته‌ی ب. تراون – ترجمه‌ی منیژه عراقی‌زاد

هاتف‌خبر – ستون «تازه‌های کتاب در ایران» نوشته‌ی نسرین پورهمرنگ – معرفی کتاب «میهمان شب»/ب.تراون/ ترجمه‌ی منیژه عراقی‌زاد/ انتشارات ققنوس/ 216 صفحه

«میهمان شب» اثر نویسنده‌ی آلمانی؛ ب. تراون است. تراون را از جمله نویسندگان مرموز جهان ادبیات به شمار می‌آورند، چرا که اطلاعات چندانی از زندگی اش در دست نیست. وی معتقد بود که زندگی یک نویسنده چیزی نیست به جز کتابهایش.
محل دقیق تولدش مشخص نیست. برخی بر این باورند که حتی نامی که وی به عنوان نویسنده در آثارش از خود ثبت کرده، نام واقعی وی نیست. وی اگرچه متولد آلمان بود اما سالها در مکزیک زندگی کرد و فضای داستان‌هایش اغلب منطبق با فرهنگ همین کشور است. یکی از آثارش که متاثر از فرهنگ مکزیک نوشته شده«گنجینه سیرا مادره» نام دارد و در سال 1927 منتشر شد. یک اقتباس سینمایی موفق از این اثر در سال 1948، موفق به دریافت سه جایزه‌ی اسکار شد که جایزه ی اسکار بهترین فیلمنامه‌ی اقتباسی نیز جزو همین جوایز می باشد. سال دقیق تولد و مرگ این نویسنده مشخص نیست و این که از چه زمانی و به مدت چند سال در مکزیک زندگی کرده نیز در هاله‌یی از ابهام قرار دارد. گفته می‌شود پیش از این که تابعیت مکزیک را بپذیرد، مدتی را در ایالات متحده آمریکا زندگی کرده که آن هم به درستی مشخص نیست و آثار وی در آمریکا از شهرت چندانی برخوردار نیست.
به جز آنچه گفته شد، از جزییات زندگی این نویسنده اطلاعات دیگری در دست نیست. البته طی سال‌ها، بسیاری از اهل ادب و منتقدان ادبی تلاش کردند تا شخصیت اصلی تراون را بیابند. حدس‌هایی نیز در این ارتباط مطرح شد و نامهایی را به عنوان نام اصلی وی مطرح کردند، اما هیچ یک از قطعیت برخوردار نیستند.
از تراون 12 رمان و تعدادی مجموعه داستان برجای مانده است.
«میهمان شب» دربرگیرنده‌ی ده داستان از این نویسنده‌ی مرموز آلمانی است که چنین عنوان‌هایی دارند: «میهمان شب»، «دارویی موثر»، «سلسله جبال»، «راه مال‌رو»، «در غیاب کشیش»، «درخواست شبانه»، «خدایی تازه متولد می‌شود»، «حکایت یک دوستی»، «گفتگوی بی‌ثمر» و «ماکاریو».

زمینه‌ی اجتماعی این داستان‌ها در مکزیک می‌گذرد و موضوعات مطرح شده در داستان‌ها از تنوع برخوردارند؛ به طوری که خواننده می‌تواند در برخی داستان‌ها شاهد روایتی از زندگی روزمره ی مردم باشد و مفاهیم عادی و روانشناختی را از داستان‌ها دریافت کند و در برخی دیگر از داستان‌ها با چشم‌اندازهایی فلسفی مواجه شود و مسایل اجتماعی را از دریچه‌ی تراژیک و یا طنز تلخ مورد بازبینی قرار دهد.
این نویسنده در ایران کمتر شناخته شده است اما در جهان به عنوان یک نویسنده‌ی خلاق و صاحب سبک از شهرت و اعتبار برخوردار است. کتابهایش به 30 زبان دنیا ترجمه شده و میلیون‌ها نسخه از آنها به فروش رفته است.
در بخشی از داستان کوتاه «میهمان شب» چنین آمده است: «دنبال چکمه‌هایم گشتم و متوجه شدم برخلاف معمول تویشان را با کاغذ پر نکرده‌ام و روی صندلی هم نگذاشتم‌شان. تجربه زندگی در جنگل به من آموخته بود برای آن که موقع پوشیدن چکمه‌ها خطر مواجهه با عقرب یا مار کوچک تهدیدم نکند این دو کار را انجام دهم. یک بار این اتفاق افتاده بود و من هنوز یادم می‌آید با چه سرعت برق‌آسایی چکمه‌ها را از پایم درآورده بودم و از همان موقع فهمیدم آدم به‌همان سرعت که کلاهش را برمی‌دارد می‌تواند کفش‌هایش را هم درآورد…کشف یک مار کوچک قرمز ته‌کفش اتفاق چندان خوشایندی نیست، چون حیوان که به‌اندازه صاحب کفش ترسیده، به‌همان اندازه که او عجله دارد کفش را از پایش دور کند، تلاش می‌کند از آن خارج شود. بدترین حالت این است که آدم دقیقا نداند چه چیزی توی کفشش است. در این حالت تا وقتی کفش را درنیاورده به مرز دیوانگی می‌رسد و وقتی هم ببیند چه چیزی توی کفش است ممکن است ممکن است از وحشت قالب تهی کند…»
عراقی‌زاد، متن ترجمه شده‌ی کتاب را از زبان فرانسوی به فارسی برگردانده است.