هاتفخبر – اجرای برنامهی نسخهنویسی الکترونیک در برنامههای پنجم و ششم توسعهی کشور تاکید شده و در مادهی ۷۴ برنامهی ششم توسعهی کشور نیز در بارهی نسخهالکترونیکی گفته شده که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هدف ارائهی خدمات الکترونیکی سلامت مکلف است در مدت دو سال اول اجرای قانون برنامه، نسبت به استقرار سامانهی پروندهی الکترونیک سلامت ایرانیان و سامانههای اطلاعاتی مراکز سلامت با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی، منوط به اذن آنها، محرمانه بودن دادهها و با اولویت شروع برنامهی پزشک خانواده و نظام ارجاع اقدام کند.
هاتفخبر – اجرای برنامهی نسخهنویسی الکترونیک در برنامههای پنجم و ششم توسعهی کشور تاکید شده و در مادهی ۷۴ برنامهی ششم توسعهی کشور نیز در بارهی نسخهالکترونیکی گفته شده که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هدف ارائهی خدمات الکترونیکی سلامت مکلف است در مدت دو سال اول اجرای قانون برنامه، نسبت به استقرار سامانهی پروندهی الکترونیک سلامت ایرانیان و سامانههای اطلاعاتی مراکز سلامت با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی، منوط به اذن آنها، محرمانه بودن دادهها و با اولویت شروع برنامهی پزشک خانواده و نظام ارجاع اقدام کند. همچنین در راستای اهداف برنامهی ششم توسعه و تکالیف قانونی مانند قوانین بودجه و سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینهی سلامت، سازمان بیمه سلامت نیز موظف شده که برنامهی نسخهنویسی الکترونیک و حذف تدریجی دفترچههای کاغذی را اجرایی کند. سازمان بیمه سلامت ایران طرح نسخهنویسی الکترونیک را سال 1398 با اجرا در ۲۳۵ شهر شروع کرد و پس از شیوع «ویروس کرونا» اجرای نسخهنویسی و نسخهپیچی الکترونیک شتاب بیشترداد. هماکنون در بیشتر شهرهای کشور نسخهنویسی و نسخهپیچی الکترونیک اجرا میشود. موضوعی که به ویژه در شیوع «بیماری کرونا» از اهمیتی بسیار زیاد برخوردار بوده است. برای اطلاع از اجرای این برنامه به شهر و یکی از آزمایشگاهها رفته تا در بارهی مشکلات و موانع اجرای این طرح بیشتر آشنایی ایجاد گردد. دکتر توسلی مسوول فنی «آزمایشگاه آینده» اجرای این طرح را بسیار روشن و موفقیتآمیز توصیف کرده و میگوید: اجرای چنین اقدامی از ضروریات هر کشور است تا سیستمی نظاممند داشته باشیم اما شروع چنین برنامههایی گسترده باید ابتدا از انعطافپذیری مناسب نیز برخوردار باشد. متاسفانه محدودیتهای بسیاری برای کاربر ایجاد شده که مشکلساز است. از طرفی پزشکان با سامانهها و سیستم آشنایی نداشته که همین موضوع مشکلاتی را برای آنان به وجود آورده که تنها با برگزاری چند دورهی آموزشی میتوان این مشکلات را به راحتی حل کرد. وی ادامه میدهد: متاسفانه سیستم موجود هوشمند نیست به همین دلیل باید در شروع کار مدتی زمان در نظر گرفته شود تا کاربران نسبت به آن آگاهی کامل داشته و اشکالات کار مشخص شود. برای مثال پزشک برای تجویز یک آزمایش باید همان کلمهی مورد نظر تعریف شده را جستوجو کند و همانند گوگل نیست که پیشفرض داشته باشد به همین دلیل مدام با ما تماس میگیرند که چگونه باید آزمایش مورد نظر را در سیستم پیدا کنند چرا که برخی آزمایشها چندین کد و اسمهای مشابه هم دارند. در ابتدا باید نحوهی جستوجو اصلاح شده و امکان انتخاب به پزشک داده شود. مسوول فنی آزمایشگاه توسلی ادامه میدهد: از طرفی پزشک معمولاً با اشتباهاتی از کد غیرمعمول استفاده میکند که منجر به دوباره کاری آزمایش هم برای بیمار و هم آزمایشگاه میشود. همچنین در پذیرش آزمایش ممکن است اشتباهاتی صورت بگیرد که نیاز به اصلاح دارد اما متاسفانه در سیستم اجازهی حذف به کاربر داده نمیشود. وی میگوید: برخی عملها که نیاز به انجام چندین نمونهی آزمایش دارند اما این اجازه در سیستم داده نمیشود که کل نمونهها را انجام دهیم. سوال این است که آیا باید هزینهی آن را از بیمار دریافت کنیم؟ متاسفانه محدودیتهایی برای کاربران گذاشته شده است که در شروع کار دردسرساز است به همین دلیل باید اختیارات لازم را به کاربر بدهند و آرامآرام محدودیتها را پیش ببرند. وی افزود: البته ما این مشکلات را بارها از طریق انجمن به بیمه سلامت انعکاس دادهایم که بخشی از آن برطرف شده اما همچنان مشکلات وجود دارد و باید هر چه سریعتر رفع شوند. یکی از مسوولان داروخانهها که بیش از 35 سال در این بخش مشغول فعالیت است، میگوید: ما با سازمان بیمه سلامت ایران همواره همکاری داشته و مشکلی در همراهی با اجرای این طرح نداریم. مشکل اصلی ما مشکل مردم است. بیماران هنگام قطعی برق و اینترنت با مشکل مواجه میشوند و تنها با یک کد نمیتوان به آنها خدمت ارائه کرد. البته این مسائل مربوط به بیمه سلامت نیست اما در این شرایط حداقل میتوان برای بهبود روند اقدامات علاوه بر کد، دارو به صورت نسخه در اختیار بیمار نیز قرار بگیرد. محمد شریفی یک داروساز که تجربهی فعالیت در داروخانههای بسیاری را داشته نسبت به طولانی شدن فرآیند نسخهپیچی در دارخانهها ابراز نارضایتی کرده و میگوید: متاسفانه برای گروههای مختلف سامانههای متعددی در نظر گرفته شده است که این موضوع تنها باعث ایجاد صفهای طولانی و بیشتر شدن مدت زمان رسیدگی به یک نسخه میشود. از طرفی بسیاری از کاربران با این سامانهها آشنایی نداشته که لازم است حتماً دورههای آموزشی برای همهی موسسات از طریق سازمان فنی و حرفهای برگزار شود تا این مشکلات هر چه سریعتر برطرف شود. وی به مشکلات گزارشگیری نیز اشاره میکند و میگوید: ما در آخر هر ماه وظیفه داریم که نسخهها را لیست کنیم. در سازمان تامین اجتماعی به صورت ماهانه گزارشها با شمارهی ردیف در سامانه وجود دارد اما متاسفانه این موضوع در سازمان بیمه سلامت وجود نداشته و ردیف نسخههای الکترونیک در گزارشها خالی باقی میماند. باید توجه کرد که برخی داروخانهها به ویژه در شهرستانها دارای سقف هستند که برای اقدامات و خدماتدهی مناسب باید گزارش روزانه داشته باشند. این داروساز ادامه میدهد: یک داروخانه برای اینکه بتواند نسخهنویسی الکترونیک را به خوبی انجام دهد باید نرمافزار و امکانات لازم را داشته باشد در حالی که بسیاری از داروخانهها از این امکانات برخوردار نبوده و بهروز کردن نرمافزارها برای آنان هزینهبر است به همین دلیل لازم است که تسهیلاتی برای آنان در نظر گرفته شود و در کنار آموزش این اقدام را انجام دهند. وی تاکید میکند: الکترونیکی شدن فرآیندها ابتدا باید به وسیلهی پزشکان انجام میشد و بعد به مرحلهی داروخانه میرسید اما هماکنون این موضوع برعکس شده است در حالی که بیمه باید پیش از هر اقدام پزشکان را برای انجام این کار توجیه میکرد. در صورتی که این موضوع محقق میشد بسیاری از هزینهها به داروخانهها تحمیل نمیشد و روند کار با سرعتی به مراتب بیشتر پیش میرفت اما عملاً شاهد هستیم که تمام این اقدامات به ضرر داروخانهها شده است.
دکتر رضایی معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت ایران نیز در پاسخ به این مشکلات میگوید: ما در مرحلهی گذار از روش سنتی به مرحلهی الکترونیک و دیجیتال هستیم و مسلماً در ابتدای کار با مشکلات و مقاومتهایی به وسیلهی مراکز ارائهدهنده خدمت مواجعه خواهیم بود که روز بهروز با انعکاس این بازخوردها در تلاش برای رفع مشکلات و سهولت در اجرای فرآیندها هستیم. وی ادامه میدهد: مراکز دولتی به دلیل بحران «کروناویروس» نتوانستند زیرساختهای لازم را به طور کامل فراهم کنند و به همین دلیل پیشرفت کار در مراکز خصوصی بیشتر از مراکز دولتی بوده است وعمدتاً سیاست کلی ما این بوده که از سیاستهای تشویقی استفاده کنیم. البته مشکلات قطعی برق و اینترنت از دیگر مسائلی است که روند پیشرفت کار را کمی کند کرده که امیدواریم با صبوری مردم و همراهی مسوولان شاهد رفع این مشکلات باشیم. وی تاکید کرد: مسلماً در ابتدای هر کار برخی مشکلات وجود دارد که ما در سازمان بیمه سلامت ایران با شناسایی مشکلات و نظر کارشناسان روزبهروز در حال رفع آن هستیم تا مردم و ارائهدهندگان خدمت دغدغهیی کمتر در این زمینه داشته باشند. البته برخی از موارد مطرح شده همچون هشدار در زمان پر شدن سقف خدمات، امکان حذف نسخه، تسهیل جستوجوی آزمایشها با استفاده از کلید واژههای مرتبط در سامانه و… برطرف شده است و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. در این راستا دورههای آموزشی به صورت روتین به وسیلهی ادارات کل بیمه سلامت استانی در حال برگزاری است تا ابهامات موجود در این زمینهها برطرف گردد. دکتر رضایی گفت: همچنین امکان دسترسی به راهنما و چگونگی ثبت نسخه نیز در سامانه فراهم شده است. همچنین سازمان بیمه سلامت ایران تاکیدی به استفاده از پنل خود در موسسات ندارد و در صورتی که نرمافزار موسسات دارای مجوز از سازمان بیمه سلامت باشند، موسسات میتوانند از آن بستر، نسخ الکترونیک را ثبت نمایند و بدین شکل مشکل استفادهی همزمان از چند درگاه نیز برای آنها برطرف میگردد. وی ادامه میدهد: برخی دیگر از مشکلات نیز مربوط به ضریب نفوذ سازمانهای بیمهگر میشود. در کلانشهری همچون تهران که کمتر از10 درصد از مطبهای خصوصی طرف قرارداد بیمهها هستند دسترسی کمتری به پزشکان داریم اما در دیگر شهرهای کشور بیش از 90 درصد پزشکان طرف قرارداد سازمان بوده و همکاری مطلوب در این زمینه وجود دارد. با این حال امکان ثبت نام پزشکان غیرطرف قرارداد در سامانه ایجاد شده است و این پزشکان نیز میتوانند با ثبت نام در این سامانه، نسبت به ثبت نسخ الکترونیک اقدام نمایند. معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت ایران تاکید میکند: اگر خواهان تحول بنیادین در زمینهی سلامت هستیم باید زیرساختهای مهم آن نیز فراهم شود که یکی از مهمترین آن سلامت الکترونیک بوده که نسخهنویسی و نسخهپیچی الکترونیک یکی از گامهای اساسی است که امیدواریم همکاران پزشک در همهی گروههای پزشکی با ما همکاری داشته باشند. وی همچنین میگوید: سازمان بیمه سلامت بدون اینکه نگرانی خاصی در جامعه ایجاد شود دفترچههای کاغذی را در سال 1400 حذف کرد و هماکنون بدون نیاز به دفترچه خدمات الکترونیک ارائه میشود که اتفاقی بزرگ محسوب میشود. دکتر رضایی سپس تاکید کرد: تمام زیرساختهای لازم از نظر الکترونیکی در بیمه سلامت به منظور ارائهی خدمات شهروندمحور در صدور و تمدید بیمهنامهها، نسخهنویسی، تبادل و رسیدگی الکترونیک، مدیریت هوشمند خدمات فراهم شده است و مشکلات موجود به مرور برطرف خواهد شد چنانچه از اجرای طرح تاکنون مشکلات بسیاری حل شده است.
وی میگوید: ما از نظر اجرایی در میانهی راه تحقق نسخهنویسی الکترونیک هستیم. شاخص کشوری ما در نسخه نویسی الکترونیک هماکنون حدود 50 درصد است. باید توجه کرد که این پروژه اگر کامل شود آثاری مثبت در مدیریت سلامت کشور میتواند برجای گذارد. همواره این دغدغه را داریم که حین توسعه و پیشرفت برنامههای الکترونیک آسیبی به ارائهی خدمت ما وارد نشود که امیدورایم با مساعدت پزشکان و دیگر ارائهدهندگان خدمات به این هدف دست یابیم. دکتر رضایی سپس خاطر نشان کرد: در سال 1400 تفاوت تعرفهیی برای نسخ الکترونیک و غیرالکترونیک قائل بودیم همچون کسانی که مبادرت به تجویز نسخهی الکترونیک میکردند هم از تعرفهی 20 درصد بالاتر برخوردار بوده و هم در پرداختها دارای اولویت بودند به گونهیی که نسخ الکترونیک به موقع پرداخت میشد.علاوه بر این تسهیلاتی نیز برای بهروز کردن امکانات داروخانهها و مراکز ارائهدهندهی خدمت در نظر گرفته شده است. باید توجه کرد که در ابتدای هر اقدام این مشکلات وجود دارد و ما در مسیر اجرای این طرح مشکلات را شناسایی نموده و رفع میکنیم. کمی نیاز به همراهی و صبوری دارد. شایان گفتن است با توجه به محدودیت زمانی که در تبصرهی 17 قانون بودجهی 1400 پیشبینی شده از آذر ماه سازمانهای بیمهگر اجازه ندارند پرداختی برای اسناد غیرالکترونیک انجام دهند و براساس زمانبندی این اقدام تا آبانماه امسال باید تحقق یابد حال باید دید که بیمه سلامت با وجود مشکلات موجود چه راه حلی برای این موضوع در نظر خواهد گرفت تا در نهایت رضایت ارائهدهندگان و گیرندگان خدمت را در پی داشته باشد؟
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.