هاتفخبر – گزارشی در «خبرآنلاین» منتشر شد که به سرعت در فضای مجازی تکثیر گردید و مورد توجه کاربران به ویژه در استانهای گلستان، مازندران و گیلان قرار گرفت.
هاتفخبر – گزارشی در «خبرآنلاین» منتشر شد که به سرعت در فضای مجازی تکثیر گردید و مورد توجه کاربران به ویژه در استانهای گلستان، مازندران و گیلان قرار گرفت. این سایت در گزارش خود از «هجوم عراقیها برای خرید ملک در خطهی شمال» خبر داده و نوشته است: گزارشهای میدانی حاکی از حضور چشمگیر اتباع کشورهای همسایه به ویژه اعراب عراقی و اماراتی برای خرید املاک در استانهای شمالی کشور است. استانهای سرسبز شمال کشور همیشه مقصد گردشگری مردم ایران بودهاند، اما به تازگی این مقصد گردشگری برای اتباع کشورهای خارجی همچون اعراب هم دارای جاذبه شده است. آنها با حضور در مناطق گردشگری شمال کشور، از آب و هوای خوب و مناظر زیبای گیلان و مازندران لذت میبرند و به خاطر توان اقتصادی مناسب خود، شروع به خرید املاک در این مناطق کردهاند. پیش از این معدود گزارشهای رسانهیی دربارهی حضور خریداران عرب در استانهای شمالی منتشر شده بود که چندان مورد توجه مردم و مسوولان هم قرار نگرفت، اما تغییرات اجتماعی و اقتصادی منتظر توجه کسی نمیماند. مشاهدات میدانی نشاندهندهی آن است که خریداران عرب خارجی در بخشهای غربی استان مازندران و شرق استان گیلان، علاقهمندی وافری برای خرید املاک از خود نشان دادهاند. این نکتهیی است که شهروندان بومی منطقه هم آن را تایید میکنند.
عربها دلار میدهند و گرانتر میخرند هر تغییر اجتماعی از این دست، زیربنای اقتصادی ملموسی دارد. حضور خریداران عرب در شمال هم زیربنای ملموس اقتصادی یعنی کاهش ارزش پول ملی ما و رونق اقتصادی کشورهایی همچون عراق و امارات را به عنوان پشتوانهی خود دارد. یکی از شهرکسازان و فروشندگان املاک که در استان مازندران فعالیت میکند، دربارهی حضور مشتریان عرب در بازار املاک شمال میگوید: واقعیت این است که آنها دلار میآورند، نرخها را بالا میبرند و مشتریان عرب هم بهتر از ایرانیها، زمین و ملک میخرند، مثلاً یک ویلا به ارزش یک میلیارد تومان را حداقل ۲۰ درصد بیشتر میخرند و این به نفع فروشندگان است و فروشندهها ترجیح میدهند بیچک و چانه، ملک را به مشتری عرب بفروشند. مجید یحییپور دربارهی مشکلات قانونی معاملهی املاک با اتباع خارجی میگوید: مشکلی وجود ندارد. مشتری خارجی با حضور دوستان ایرانی خود در منطقه حضور پیدا میکند، چند ملک پیشنهادی را به او نشان میدهیم، با دوستان ایرانیاش مشورت میکند و در نهایت، تصمیم خود را میگیرد. پس از آن، ما ملک را به نام شخصی میکنیم که ایرانی است و کلید را به او تحویل میدهیم و اسناد به نام هموطن ما منتقل میشود. او دربارهی اینکه هموطنان کدام بخشها اینطور با دوستان عرب خود، ملک خریداری میکنند، میگوید بیشتر اعرابی که اهل خوزستان هستند به همراه مشتریان عرب میآیند و البته این اختصاص به خوزستانیها ندارد. مشتریانی داشتیم که دوستانشان از بندرعباس بودند یا برخی مشتریان عراقی با دوستان ایرانی کرد و اهل کرمانشاه میآیند. با آنها دوستی دارند و این هموطنان را به عنوان نماینده معرفی میکنند و ما هم اسناد ملکی را به نام نمایندگان آنها منتقل میکنیم. گشتزنی در مرز مشترک استانهای گیلان و مازندران نشان میدهد که ظاهراً فراوانی خرید املاک به وسیلهی واسطههای ایرانی که با همسایههای عرب ارتباط دارند، بیشتر در شهرستان رامسر دیده میشود و حضور خریداران عرب در شرق استان مازندران کمتر از دیگر نواحی است. ظاهراً روش کار به این صورت است که تورهای سیاحتی و زیارتی که به مقصد مشهد از مبدای کشورهای همسایه پرواز میکنند، در تهران مسافران خود را از هواپیما پیاده کرده و مسیر تهران تا مشهد را با اتوبوس یا خودروهای توریستی طی میکنند. در طی مسیر با سیاحت و تفریح، املاک بسیاری هم به وسیلهی دلالان به خریداران بالقوهی عرب، پیشنهاد میشود. در سفرهای بعدی، خریداران عرب که تصمیم خود را گرفتهاند، با جیب پر از دلار وارد کشور میشوند و به واسطههای دوستان ایرانی خود، صاحب املاک مرغوب شمال میگردند.
چشمانداز جنگلی، ترجیح اول عربها یکی دیگر از دلالان مسکن در شمال، معتقد است برخی از مشتریان عرب، چون از جنوب خلیج فارس آمدهاند، چشمانداز دریایی دارند و بیشتر دوست دارند تا در جنگلها، املاک بخرند. ستار خلیلی در این باره به «خبرآنلاین» میگوید: اعراب قسمتهای جنگلی و سرسبز شمال را خیلی دوست دارند و طرف دریا زیاد نمیروند. کلاً آنها طالب ویلاهایی با فضاهای سرسبز هستند. البته برخی از مشتریان عراقی سمت املاک ساحلی هم میروند، اما این املاک شرایط خاصی دارد و معمولاً قیمت بیشتری نسبت به ویلاهایی با چشمانداز جنگل دارد. به این دلیل همه قدرت خرید املاک ساحلی را ندارند و ۱۰ درصد از مشتریان عرب، در سواحل، سرمایهگذاری میکنند، اما مناطق جنگلی نزدیک به دریا مورد پسند فراوان آنها است و معمولاً املاکی با ارزش بین یک تا دو میلیارد تومان را خرید میکنند. این فعال بخش ساخت و ساز دربارهی پراکندگی مشتریان عرب در استانهای شمالی نیز میگوید جای خاصی مد نظر مشتریان عرب نیست که مثلاً بگوییم در یک منطقه ۵۰۰ هکتار زمین خریدهاند تا بخواهند شهرک عربنشین درست کنند. البته از سالیان پیش هم حضور اعراب در شمال مرسوم بوده اما در ششماههی اخیر عراقیها بیشتر وارد شدهاند. اقتصاد عراق جان گرفته است و آنها دلار در دست دارند و وارد بازار ایران شدهاند و حضور آنها باعث افزایش قیمتها نیز گردیده است. مثلاً زمینی که مترمربعی ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان قیمت داشت از اسفند سال گذشته یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت گرفته و سه برابر شده است. همچنین ویلای ۲۰۰ میلیونی سال گذشته را آلان میشود گفت که ۶۵۰ میلیون تومان قیمت دارد، علاوه بر بحث تورم عمومی جامعه، متقاضیان خارجی املاک هم باعث افزایش قیمت شده است. او دربارهی اثر حضور خارجیان بر سواحل شمالی کشور میگوید طبعاً برای کسانی که شغلشان در ارتباط با ساخت و ساز، املاک و گردشگری است، تاثیر خوبی دارد و متقاضی خرید هر چه بیشتر باشد، بازار پررونقتر است، اما از نظر شهروندان بومی، حضور اعراب مسالهی چندان جالبی نیست. از نظر مسایل اجتماعی و حتی اقتصادی به ضرر شهروندان است. پیش از اینکه عراقیها به شمال بیایند، مواد غذایی قیمت مشخصی داشت، آلان قیمتها دارد بالا میرود، چون خریدار پولدار از تهران یا خارج از کشور در بازار است و خرید میکند. حتی قبوض برق برای افراد بومی هم به صورت توریستی(خوشنشینی) حساب میشود. از این دید هزینهی اضافه برای ما دارد. مشخص است حضور مشتریان عرب در شمال مدیریت نشده است و هر کسی خواست، وارد میشود و به نام دوستان ایرانی خود ملک میخرد. علاوه بر این مباحث، گفته میشود به زودی منطقهیی وسیع از استان مازندران حد فاصل نوشهر تا بهشهر به صورت منطقهی آزاد اقتصادی دربیاید. آنطور که بومیان منطقه میگویند این موضوع تقریباً قطعی است و نامزدهای حضور در مجلس منتظرند تا این خبر خوش را در زمان نزدیک به رقابتهای انتخاباتی اعلام کنند. به همین خاطر خرید و فروش در منطقهی یاد شده، رونق زیادتری پیدا کرده و قیمتها، هر روز بالاتر میرود.
گردشگرانی که ملک میخرند تا سود کنند حضور خریداران عرب در شمال، تنها به خاطر استفاده از چشمانداز زیبای مناطق سرسبز ایران نیست، میتوان به روشنی رگههای اقتصادی در تصمیمات آنها را نیز دید. آنطور که تورگردانان ایرانی میگویند گردشگران عراقی به شدت صرفهجو هستند و به صورت خانوادگی سفر میکنند و حتی غذای خود را میپزند. همچنین آنها تمایلی برای حضور در هتلهای گرانقیمت ندارند و بیشتر دوست دارند در خانههایی که به گردشگران اجاره داده میشود، سکنی کنند. این نوع گردشگری در ایران، اقتضا میکند آنها پایگاههایی برای خود در شمال که مسیر گردشگری به سمت مشهد – اصلیترین مقصد گردشگری مذهبی در ایران- مهیا کنند. از این رو ویلاهایی که صاحبان عرب دارد، در بیشتر اوقات سال با حضور دوستان و آشنایان آنها اشغال است و اینطور نیست که بگوییم تنها در مواقع تعطیلات از این املاک استفاده میشود. افزایش نرخ ارز در ایران و کاهش ارزش پول ما هم یکی از مهمترین عواملی است که باعث شده عراقیها از سفر به ایران استقبال کنند.هماکنون حقوق یک کارگر ساده در عراق ۵۰۰ دلار است در حالی که هر دینار عراقی ٩٠ ریال ایران است و همین موضوع سفر عراقیها را به ایران برایشان بهصرفه کرده است. اقامت دو هفتهیی هر عراقی در ایران اگر بخواهد سفری مقرون بهصرفه داشته باشد بیشتر از ٢٠٠ دلار نمیشود، بنا بر این با یک حساب سرانگشتی متوجه میشویم که چقدر سفر به ایران برای عراقیها بهصرفه است و حتی برایشان سفری مرفه و دوستداشتنی هم بهشمار میآید؛ چون هم میتوانند به مشهد بروند و امام رضا(ع) را زیارت کنند هم برای فرار از گرمای کشندهی کشورشان در شمال ایران اقامت کنند.
قانونی که پاسخگوی وضع موجود نیست واقعیت این است که خلای قانونی دربارهی حضور بیگانگان به عنوان مالک – غیرمستقیم- وجود دارد. هیات دولت تصویب نامهیی با عنوان «آییننامه چگونگی تملک اموال غیرمنقول توسط اتباع خارجی غیرمقیم در جمهوری اسلامی ایران» را در سال ۱۳۷۴ به تصویب رسانده که در آن، اتباع خارجی که بدون داشتن پروانه اقامت دائمی به منظور سیاحت و استفادهی ییلاقی مسافرتهای منظم فصلی در سنوات متعدد و متوالی به ایران میکنند هر گاه بخواهند در ایران محلی را برای سکونت شخصی خریداری کنند باید تقاضای خود را در اظهارنامهیی در بر دارندهی مشخصات ذکر شده در این آییننامه و مدارک و اسناد مربوط از طریق یکی از نمایندگیهای سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و یا استانداری محل وقوع ملک به همراه مدارک واسناد مربوط به وزارت امور خارجه تقدیم کند. پس از آن مراجع یادشده مکلفند، تقاضا و اسناد و مدارک مربوط و بررسی، آنها را به وزارت امور خارجه ارسال کنند. وزارت امور خارجه پس از کسب نظر از مراجع مربوط(وزارت کشور و وزارت اطلاعات) موضوع را مورد بررسی قرار داده و برای قبولی یا رد تقاضا بنا به مقتضیات سیاسی اعلام نظر میکند و در صورت موافقت تقاضا را به منظور تصمیمگیری به هیات وزیران، ارائه خواهد کرد. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور پس از انتقال قطعی ملک به متقاضی، مشخصات مالک و ملک مورد معامله را در دفتر مخصوص، ثبت و جریان امر را جهت درج در دفتر خاص به وزارت امور خارجه اعلام میکنند. واقعیت این است که به نظر میرسد تشریفات دربارهی فروش املاک به وسیلهی دلالان و واسطههای ایرانی رعایت نمیشود. آنها با اعلام اینکه ملک را به هموطن خود میفروشند، قادر به ثبت و انتقال اسناد مالکیت به نام ایرانیان هستند و این بخش از ایرانیان هم به دلایل متعدد از جمله دوستی، شراکت و کار، به نام خود و به کام اعراب کشورهای همسایه، املاک را خریداری کرده و در اختیار دوستان بیگانه خود قرار میدهند.
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.