چاپ و منتشر شد

هاتف‌نیوز – «برمسته گوان» فرهنگ مثل‌ها، کنایات و اصطلاحات گیلکی گویش کسمایی(فومنات) به همت پژوهشگر فرهیخته فرزاد همتایی و با همکاری سیده آمنه مرتضوی کسمایی به وسیله‌ی «نشر سپیدرود» با حمایت و پشتیبانی حوزه‌ی هنری گیلان به تازگی چاپ و منتشر شده است.
فرزاد همتایی در پیشگفتار این کتاب با بیان اهمیت توجه و پرداختن به فرهنگ عامه و اینکه ضراب‌المثل بخشی از این فرهنگ محسوب می‌شود و توضیحاتی مفصل و خواندنی در زمینه‌ی ویژگیهای کتاب «برمسته گوان» می‌نویسد: «کتاب حاضر که به ضرب‌المثلهای رایج در کسما و حومه و با گویش بومی همان منطقه پرداخته است، جنبه‌ای از فرهنگ عمومی را مد نظر قرار داده که تحت عنوان ضرب‌المثل بین عوام رایج و از پیش سینه به سینه منتقل گردیده است. در این میان از دیدگاه تحلیلی بخشی از آنها دارای ارزش تاریخی بوده و بازگوکننده‌ی عصری است که طی آن ساخته و پرداخته شد و یا انعکاسی از شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زمان خود است و بنا نیست با معیار و ملاکهای جامعه‌ی امروزی همخوانی داشته باشد یا اگر هم آمیخته با اشعار گردیده الزاماً مورد تایید یا رد نگارندگان باشد، به عبارت دیگر از آن رو که نگرش نویسنده نسبت به پدیده‌ها بازتابی از ذهنیات او نیز آینه‌ای از محیط خود است در بحث حاضر هم هر آنچه که در بین عوام رایج بوده منعکس گردیده است.»
در این کتاب در ارائه‌ی هر ضرب‌المثل نخست خود آن به شکل سرخط، سپس معادل آواشناختی آن، در پی آنها ترجمه‌ی فارسی و سپس مفهوم و مقصود آن آورده شده و همچنین برخی از آنها با اشعاری از شاعران ایرانزمین که با مفهوم مثل به نوعی رابطه دارد، مزین گردیده است.
مولف کتاب در پیشگفتار خود عنوان می‌کند که از برخی کتابها و منابع همچون «امثال و حکم» دهخدا، «فرهنگ برنج در زبان گیلکی»، جلد ۱ تا ۷ «گیلان‌نامه»، «جا دکفته گبان»، «سرزمین گیلان»، «ریشه‌یابی واژگان گیلکی، «آیینها و باورداشتهای گیل و دیلم»، «مثلها و اصطلاحات گیل و دیلم»، «فرهنگ گیل و دیلم»، «گذر از جهان افسانه»، جلد ۱ تا ۵ «کتاب گیلان»، «ولایات دارلمرز ایران»(گیلان)، «واژه‌‌نامه گویش گیلکی»(مرعشی)، «فرهنگ واژه‌های گیلکی» بخش‌زاد محمودی، «گیل گب(فرهنگ واژگان گیلکی) نوزاد، فرهنگ ایران باستان، فرهنگ فارسی به پهلوی، گیل تجربه، کتب تاریخی و سیاسی با محوریت کسما و فومنات، دیوان اشعار بسیاری از شعرای نامی ایران و گیلان، پایگاه‌های سایبری مرتبط با موضوعات گوناگون بیشتر بهره برده است و در صفحه‌های پایانی کتاب نیز برخی واژگان گیلکی که در متن به کار رفته و برخی هم که امروزه کاربردی چندان ندارند، در قالب واژه‌نامه‌ی گیلکی آمده است.
فرزاد همتایی هدف این کار در خور ارزش را بر چند محور استوار می‌داند: «نخست حفظ واژگان و عبارتهای قدیم که تاکنون چه به شکل ضرب‌المثل، گویش و غیره رایج است، دوم شناخت بهتر خوانندگان نسبت به فرهنگ و مرز و بوم خود به ویژه خرده‌فرهنگها، سوم ایجاد انگیزه در بخش دیگری از مخاطبین به ویژه پژوهشگران در منطقه هر چند کوچک مربوط به خود که آشنایی کافی از فرهنگ عامه آن نقطه دارند به نوعی در ثبت و طبع آن اطلاعات گام بردارند.»
وی همچنین در سطرهای پایانی این پشگفتار تاکید می‌کند: «اگر چه جای نهادها و متولیان سازمان‌یافته فرهنگی به لحاظ حمایتهای همه جانبه و پررنگ‌تر خالی است اما به اعتقاد نگارنده هر فرد فرهنگی در وهله اول به دور از چشمداشت و امید به هر گونه نهاد خصوصی یا دولتی، خود باید مسؤلیت و رسالت خویش را در پاسداشت فرهنگ و مرز و بوم خود دریابد. به همین گونه حال که شوراها و دهداری و دهیاریها در دهستان و روستاها شکل گرفته‌اند، پیشنهاد می‌گردد مسؤلین ذیربط امر فرهنگ از طریق صدور یک دستورالعمل ساده نسبت به شناخت افراد مستعد هر چند کم سواد و ایجاد انگیزه در آنها با هدف گردآوری و حفظ و نشر موضوعات فرهنگی و فرهنگ عامه نیز واژگان قدیمی رایج گام مهمی در این راستان بردارند.»