عمده‌ترین مشکلات جوانان ایرانی

هاتف – سیاوش رضا‌زاده – ایران از نظر جمعیتی از جمله جوانترین کشورهای دنیا است. اکنون نزدیک به ۷۰ درصد جمعیت ایران را جوانان تشکیل می‌دهند. جوانان سرمایه‌های طلایی کشور، آینده‌سازان و پیشتازان توسعه این مرز و بوم هستند که اگر به حال خود رها شوند، این سرمایه‌های عظیم را از دست می‌دهیم، از این‌رو واقعیت ایجاب می‌کند به مطالبات و نیاز‌های جوانان در حوزه‌های مختلف توجهی ویژه شود.
بدیهی است که ایجاد فضایی مناسب برای فراهم آوردن فرصتها و تحقق نیاز‌ها و خواسته‌های جوانان، نیازمند مدیریت و برنامه‌ریزی از سوی تشکیلاتی کارآمد و اثرگذاراست.
توجه به امور جوانان به دلیل فرابخشی بودن آن، وظیفه‌ای ملی است و جوان‌محوری در اندیشه، پندار، کردار و رفتارهمه‌ دستگاه‌های مسئول در کشور می‌تواند تضمین‌کننده‌ی تحقق رشد و اعتلای نسل جوان و بستری مناسب برای استفاده‌ بهینه از استعداد و توانایی‌های آنها باشد، لذا امور جوانان در زمره امور صرفا توصیه‌ای نیست و نیازمند سازوکار لازم برای اهتمام همه جانبه به آن، اولویت‌بخشی در برنامه‌ریزی و اجرا و ایجاد عزم و اراده فرابخشی در تحقق اهداف و مأموریتهای اساسی امور جوانان است.
برنامه‌ریزی، نظارت، هماهنگی و برقراری ارتباط با دستگاه‌های دولتی ذی‌ربط در امور جوانان، اهتمام در جهت ایجاد فرصتهای شغلی، حرفه‌آموزی، امکانات و فضا‌های سالم فرهنگی و تربیتی، فراهم کردن موجبات تأمین مسکن و تشکیل خانواده از طریق دستگاه‌های مربوط، نظارت بر نحوه‌ عملکرد دستگاه‌های مرتبط و ارزیابی نتایج فعالیتهای آنها از جمله اهداف این تشکیلات مورد نظر است.
حقیقت این است که به طورعرفی درجوامع توسعه‌نیافته، جوانان در دولتها جایی نداشته و این موضوع حتی در کابینه‌هاي دولتها نیز مشهود بوده و هست.
بیکاری، ازدواج و تفریحات سالم که عمده‌ترین مشکلات جوانان ایرانی را شکل داده، تاکنون با بی‌توجهی کثیری از دولتها روبه‌رو بوده است و دولتی‌ها به طور معمول در راستای حل این مشکلات یا صورت مسئله را پاک می‌کنند و یا فقط شعار می‌دهند.
ازدواج، اقتصاد و مسکن سه مؤلفه مهمی است که بخش بزرگی از مردم ایران، به‌عنوان مهمترین دغدغه معیشتی‌شان مطرح می‌کنند. خیلی‌ها فارغ از موضوعات اقتصادی، مسائل فرهنگی را مهمترین مشکل این روزهای مردم ایران می‌دانند.
مهمترین دغدغه این روزها چیست؟
خیلی‌ها از مشکلات اقتصادی در کشور سخن می‌گویند. جوانان مسائل مهمتری چون اشتغال، ازدواج و مسکن را مطرح می‌کنند. رکود در بازار و کاتالیزورهایی که دولت برای خروج از رکود در نظر گرفته، این روزها دغدغه خیلی‌هاست.
بخش زمین و مسکن یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است که علاوه بر اهمیت در اقتصاد خرد و کلان، تاثیرگذاری بسیار زیادی بر مسائل فرهنگی و اجتماعی دارد. عدم توجه به این مبحث، در گسترش مشکلات اجتماعی در کشور نقش بسزایی داشته است.
البته مسائل اقتصادی همواره و در هر دولتی، مهمترین دغدغه مردم بوده؛ اما بسیاری دیگر هم فارغ از مسائل اقتصادی با استناد به آمارهای عجیب و غریبی که گهگاهی از سوی مسئولان مطرح می‌شود، مسائل فرهنگی را مهمترین مشکل این روزهای جامعه می‌دانند. آمارهای وحشتناک طلاق، افزایش جرم و جنایت و بی‌بندوباریهای غیراخلاقی، تنها بخش کوچکی از دریای بزرگ این موضوعات است که توجه بخش کثیری از جامعه ایرانی را به خود اختصاص داده است.
– حل مشکلات اقتصادی مردم، مسائل اقتصادی مردم، رفاه عمومی، رونق اقتصادی
– انتظار به‌حقّ مردم ما، این است که از یک اقتصاد شکوفا برخوردار باشند، رفاه عمومی باشد، طبقه‌ی ضعیف از وضعیّت غیر‌قابل ‌قبول خارج بشود، از مشکلات نجات پیدا کند؛ اینها انتظارات مردم ما است و این انتظارات به‌حق است.
– پیشرفت اقتصادی، حل مشکلات اقتصادی مردم، پیشرفت علمی ایران یکی از کلیدهای حل مشکلات اقتصادی و معضلات اقتصادی ما، تکیه‌ی روی علم است.
-اهمیت اجتماعی و اقتصادی بخش زمین و مسکن
بخش زمین و مسکن یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است که علاوه بر اهمیت در اقتصاد خرد و کلان، تاثیرگذاری بسیار زیادی بر مسائل فرهنگی و اجتماعی دارد. عدم توجه به این مبحث، در گسترش مشکلات اجتماعی در کشور نقش به‌سزایی داشته است.
به طور مثال عدم توانایی در خرید یا حتی اجاره مسکن، بدون تردید یکی از دلایل عدم تمایل جوانان به ازدواج به موقع است. به طوری که در شرایط کنونی در کشورمان، افزایش سن ازدواج به عنوان یکی از مهمترین مسائل اجتماعی و فرهنگی مطرح است، زیرا بررسی آمارهای سازمان ثبت احوال نشان می‌دهد که قریب به ۱.۵ میلیون زوج از سن ازدواج گذشته و در تجرد قطعی قرار دارند. کاهش نرخ ازدواج سبب شده است تا سن ازدواج برای مردان از ۲۳.۸ در سال ۶۵ به ۲۶.۷ در سال
۹۰ برسد. البته متوسط سن ازدواج در کلانشهرهایی همچون تهران از مرز 34 سال نیز عبور کرده است. این افزایش سن ازدواج تأثیر به‌سزایی در کاهش نرخ باروری داشته به گونه‌ای که نرخ باروری در سال ۹۰ به ۱.۸ رسیده است.
شاید برخی افراد تصور کنند که مسئله اشتغال تاثیرگذارترین مساله در امر ازدواج است، اما مهمتر از آن، مساله امنیت اقتصادی است، زیرا اگر نیازهای اساسی مردم، از جمله مسکن که بیشترین سهم را در سبد هزینه خانوار دارد(میانگین ۳۵ درصد در سبد خانوار و برای اقشار مستضعف نزدیک به ۸۰ درصد) حل شود؛ احساس امنیت اقتصادی بیشتر می‌شود و درنهایت این عامل می‌تواند تمایل جوانان به ازدواج به موقع را افزایش دهد. به عبارتی ساده‌تر اهمیت مسکن از اشتغال بیشتر است؛ چرا که در حال حاضر و با توجه به نرخ بیکاری و نرخ اجاره بها در کشور، در نبود مسکن یک شغل پاسخ گوی نیازهای خانواده نیست، در صورتی که جوان صاحبخانه، با دارا بودن شغلی مناسب، به راحتی توان تشکیل یک خانواده را خواهد داشت.
نبود زیرساخت‌ها و بسترهای مناسب در کشور و هدر رفت استعدادها و پتانسیلهای ناب اقتصادی و فرهنگی در کشور، موضوعاتی مانند عدم توسعه‌یافتگی، مشکلات جامعه مدنی‌ و تلاشهایی برای حل و فصل آنها و .… شاید مهمترین موضوعات از دریای بزرگ دغدغه‌های جوانان ایران باشد که در محاوره‌های عمومی به آن اشاره می‌شود.
و این در حالی است که هر روز به نسبت روز گذشته، مشکل بیکاری، ازدواج و مسکن جوانان، پیچیده‌تر شده و درعین حال، به سیل متقاضیان جدید افزوده می‌شود.