ورودهزاران پرنده‌ی مهاجر به تالابهای گیلان

هاتف نیوز – علی همرنگ – علی‌رغم آلودگیهای جدی و محدودکننده‌ی حیات در پهنه‌ی تالاب بین‌المللی انزلی که یکی از نگرانیهای اصلی طرفداران حفاظت محیط زیست به دلیل خطر زیست‌محیطی برای زندگی ماهیها، گونه‌های مختلف گیاهی، جانوری و پرندگانی که به تالاب انزلی مهاجرت می‌کنند و یا از این تالاب به عنوان سکونتگاه خود در فصول مختلف سال استفاده می‌نمایند، است؛ اما همچنان تالاب بین‌المللی انزلی و دیگر تالابهای مهم استان در طول فصلهای سرد سال پذیرای پرندگان مهاجر بسیاری هستند که به دلیل سرد شدن مناطق شمالی زمین به ویژه سیبری عرضهای جنوبی را برای سپری کردن زمستان برمی‌گزینند.
پرندگانی که از دیرباز تالابهای استان گیلان را به دلیل برخورداری شرایطی مناسب و ایده‌ال برای سکونت خود انتخاب کرده و می‌کنند و به صورت دائم یا فصلی و گذری، میهمان تالابهای مهم استان از جمله انزلی، بوجاق وکیاکلایه می‌شوند، شور و هیجانی ویژه به این مناطق می‌بخشند.
در بین تالابهای پذیرای پرندگان مهاجر در استان گیلان تالب بین‌المللی انزلی به دلیل شرایط متفاوت‌تری که نسبت به دییر تالابهای استان دارد، مامن و مکانی مناسب برای زندگی و زمستانگذرانی انواع پرندگان محسوب می‌شود به طوری که بر اساس منابع موجود، ۱۳ گونه‌ی پرنده‌ی بومی یا ساکن، ۶۱ گونه‌ی پرنده‌ی مهاجر زمستانه، یک گونه‌ی پرنده‌ی مهاجر تابستانه، یک گونه‌ی پرنده‌ی مهاجر چهار فصل، ۳۷ گونه‌ی پرنده‌ی مهاجر عبوری و ۱۱ گونه‌ی پرنده‌ی مهاجر جوجه‌آور در این تالاب زندگی می‌کنند.
یکی از طرفدران حفاظت محیط زیست می‌گوید: الگوی زندگی پرندگان بسیار متنوع است مثلاً در تمام فصول در تالاب انزلی پرندگانی مثل باکلان، با کلان کوچک، حواصیل خاکستری، حواصیل شب، گاوچرانک، کشیم بزرگ، کشیم کوچک، چوب پا، طاووسک، گیلانشاه بزرگ، اگرت بزرگ، اگرت کوچک و بسیاری دیگر از انواع پرندگان زندگی می‌کنند که گاه تفاوتهای زیستی جالبی هم دارند.
برای مثال اگرت کوچک در این زیستگاه جوجه‌آوری دارد اما اگرت بزرگ جوجه‌آوری ندارد و یا حواصیل زرد، حواصیل ارغوانی، گلاریول بال سرخ، آبچیلیک نوک سر بالا و برخی دیگر میهمان بهار و تابستان این تالاب هستند و آبچلیک شکیل، فالاروپ گردن سرخ، ابچلیک خالدار، بوتیمار کوچک در بهار و تابستان و پاییز دیده می‌شوند.
در عین حال پرندگانی نظیر کیشم شاخدار، پلیکان سفید، پلیکان خاکستری، قوی گنگ، قوی فریاد کش، قوی کوچک، خوتکا، اردک سرحنایی پاییز و زمستان را در این تالاب می‌گذرانند.
نکته‌ی مهمی که کارشناسان حفاظت محیط زیست بر آن تاکید دارند ،تاثیر ارزشمندی است که به طور غیرمستقیم حضور پرندگان مهاجر بر کنترل رشد گیاهان آبزی، اکسیژن‌رسانی به فضای زیرسطحی و ماهیان، کاهش آفات نباتی و مبارزه با عوامل بیماریزای گیاهی، همچنین کمک به گرده‌افشانی گیاهان و درختان و نیز تقویت و غنی شدن خاک این مناطق دارد که بی‌شک نبود پرندگان یا کم شدن حضورشان این موارد را نیز مورد تاثیرمنفی خود قرار می‌دهد.
در همین حال خبرها حکایت از آغاز مهاجرت پرندگان زمستانگذاران به تالابهای استان گیلان دارد که این پرندگان اندک‌اندک و آرام آرام دارند وارد استان گیلان می‌شوند.
هفته‌های گذشته شاهد حضور پیشقراولان این میهمانان زمستانی در برخی تالابهای استان بودیم که جلوه‌یی ویژه به این تالابها بخشیده بود.
روابط عمومی اداره‌ی کل حفاظت محیط زیست استان گیلان در سرشماری پرندگان آبزی که در هفته‌ی گذشته در تالابهای استان گیلان انجام داده بیش از 30هزار پرنده‌ی آبزی و کنارآبزی شمارش کرده است.
کارشناسان اداره‌ی نظارت بر حیات وحش این اداره‌ی کل اعلام کردند: در این سرشماری بیشترین تعداد پرندگان در تالاب انزلی و در پناهگاه حیات وحش سرخانکل مشاهده شد؛ به طوری که فقط در این پناهگاه حیات وحش حدود 20هزار پرنده‌ی آبزی سرشماری گردید از جمله‌ی پرجمعیت‌ترین گونه‌ها در این منطقه می‌توان به خوتکا، چنگر، فیلوش، اردک ارده‌یی و اردک سرسبز اشاره کرد.
سرشماری بیش از سه هزار قطعه کاکایی سرسیاه و شمارش گونه‌های ارزشمند و در خطر انقراضی همچون عقاب خالدار بزرگ و عقاب دریایی دم سفید در منطقه‌ی حفاظت شده‌ی سیاه‌کشیم از جمله بخشهای جالب این بررسی بود.
تالابهای گیلان هر ساله در فصول پاییز و زمستان میزبان بیش از 200 هزار پرنده‌ی آبزی از عرضهای شمالی است و بیش از 85 تا 90 درصد از این تعداد در سه تالاب بین‌المللی استان از جمله انزلی، بوجاق و امیرکلایه زمستانگذرانی می‌کنند.
در همین حال گفته می‌شود بیش از 10 هزار پرنده‌ی آبزی و کنارآبزی در هفته‌ی گذشته در تالابهای حوضه‌ی شهرستان صومعه‌سرا شمارش گردیده است.
بر پایه‌ی گزارش روابط عمومی حفاظت محیط زیست استان گیلان، حمزه عشوری رئیس اداره‌ی حفاظت محیط زیست شهرستان صومعه‌سرا با اعلام این خبر گفت: نخستین گروه از پرندگان آبزی مهاجر زمستانگذران وارد تالابهای حوضه‌ی این شهرستان شدند که این پرندگان بیشتر متعلق به گونه‌هایی همچون: سرسبز، خوتکا، فیلوش، نوک پهن، گیلار، اردک سرحنایی، اردک بلوطی، آبچلیک پاسرخ، آبچلیک شکیل، خروس کولی ، کاکایی خزری هستند.
وی در ادامه افزود: هنوز جمعیتهایی از پرندگان مهاجر جوجه‌آور مانند: پرستوهای دریایی و پرندگان مهاجر عبوری مثل انوع سلیم و آبچلیک در منطقه‌ی صومعه‌سرا حضور دارند و پیش‌بینی می‌شود تا اوایل زمستان امسال تمام جمعیت و تنوع پرندگان آبزی مهاجر زمستانگذران وارد تالابهای این شهرستان شوند.
عشوری گفت: منطقه‌ی حفاظت شده سیاه‌ کشیم، پناهگاه حیات وحش سلکه و بخشهایی از پناهگاه حیات وحش سرخانکل در مجموعه‌ی تالاب بین‌المللی انزلی از جمله مهمترین زیستگاههای تالابی مهم شهرستان صومعه‌سرا هستند.